سالروز تبعید حضرت امام خمینی(ره)

    سیزده آبان ماه،   سالروز تبعید امام امت(ره) به کشور ترکیه است این تبعید به دنبال اعتراض شدید و   گسترده امام(ره) علیه‏تصویب لایحه اعطاى حق کاپیتولاسیون به اتباع آمریکایى مقیم در   ایران صورت گرفت کاپیتولاسیون یا حق قضاوت کنسولى، امتیاز ناحقى است که به اتباع خارجى در یک کشورى مى‏دهند تا براساس این‏امتیاز، خارجیان مقیم در آن کشور در محاکم آن کشور محاکمه نشوند بلکه در محاکم مربوط به دولت خود محاکمه‏گردند حق قضاوت کنسولى نشانگر چیرگى و تسلط کامل بیگانگان بر کشورى است که این امتیاز را به خارجیان داده‏است زیرا حق قضاوت کنسولى تنها استقلال قوه قضائیه را از هم نمى‏پاشد بلکه بیگانگان با استفاده از این امتیاز،آنچنان نفوذى در کشور مورد نظر پیدا مى‏کنند که براساس آن، استقلال کشور نیز از بین رفته و امور مملکت به دست‏سفرا و کنسولها اداره مى‏گردد سابقه تاریخى کاپیتولاسیون در ایران به زمان انعقاد عهدنامه ترکمن‏چاى برمى‏گردد در فصول هفت و هشت قراردادمذکور، مواردى گنجانده شد که حکایت از واگذارى حق کاپیتولاسیون به دولت روسیه داشت گوشه‏اى از فصول‏هفت و هشت بدین قرار است:

«تمام امور متنازع فیه و مرافعاتى که بین اتباع روس به وقوع مى‏رسد موافق قوانین و رسوم دولت روسیه، فقط به‏رسیدگى و حکم سفیر یا کنسولهاى اعلى حضرت امپراتور روس حل و فصل مى‏شود و همچنین اختلافات و دعاوى‏حاصله مابین اتباع روس و اتباع مملکت دیگر هر شخصى از اتباع روس با اتباع مملکت دیگرى متهم به جرمى گرددمورد هیچ تعرض و مزاحمت واقع نخواهد گردید. با اعطاى حق قضاوت کنسولى به روسیه، دیگر کشورهاى قدرتمند آن زمان نیز درصدد اخذ این امتیاز براى اتباع خوددر ایران برآمدند که در نتیجه آن، سردمداران حکومت، حدود یکصد سال استقلال ایران را به اجانب فروختند کاپیتولاسیون اثرات زیانبار متعددى دربرداشت که یکى از آنها آزاد بودن بیگانگان در انجام جنایت و خیانت بود ازآنجا که اتباع بیگانه مصونیت همه جانبه داشتند، دست به هر جنایتى مى‏زدند، دست آنها در انجام هر عملى از قتل وغارت گرفته تا جاسوسى و تجاوز به نوامیس مردم باز بود و کسى جرأت کوچکترین جسارت به آنها را نداشت درحقیقت آنها در انجام هر عمل زشتى مطلق العنان بودند، آزادیى که چنین کسانى داشتند هیچکس حتى بلند مرتبه‏ترین‏مقامات مملکتى نداشتند بدتر آنکه مسأله به همین جا ختم نمى‏شد بلکه بسیارى از افراد شرور و بیگانه‏پرست داخلى‏نیز خود را تحت حمایت سفارت‏خانه کشورى که حق قضاوت کنسولى داشت قرار مى‏دادند و با اخذ برگ‏تحت‏الحمایگى دست به کثیف‏ترین کارها مى‏زدند و هیچکس هم نمى‏توانست به آنها چیزى بگوید یا اقدامى‏علیه‏شان بکند خلاصه آنکه حق کاپیتولاسیون تمام امور مملکت را مختل مى‏ساخت و کشورهاى بیگانه را میدان‏دارواقعى امور مملکت مى‏نمود.

احیاى کاپیتولاسیون

کاپیتولاسیون در سال 1306 تحت فشار افکار عامه و فضاى حاکم بر روابط بین‏المللى که بعد از جنگ اول جهانى‏ایجاد شده بود، الغا گردید؛ اما هنوز بیش از سه دهه و اندى از تاریخ الغاى آن نمى‏گذشت که محمد رضا پهلوى،احیاگر مجدد کاپیتولاسیون در ایران شد کابینه اسداللَّه اعلم در تاریخ سیزدهم مهر سال 1342 به دستور شاه، پیشنهاد آمریکا مبنى بر اعطاى مصونیت قضایى‏به اتباع آمریکایى را به صورت یک لایحه قانونى در هیأت دولت تصویب کرد با تصویب این پیشنهاد اولین گام در راه‏احیاى کاپیتولاسیون برداشته شد بعد از تصویب این لایحه وزارت خارجه شاه سرافراز از این خیانت مراتب‏خوشوقتى و رضامندى رژیم را از این تصویب به اطلاع سفارت ولینعمت خود؛ یعنى آمریکاى جنایتکار رساند لایحه‏تصویب شده در هیأت دولت در سال 1343 به تصویب مجلسین شوراى ملى و سنا رسانده شد و قضیه به اصطلاح‏تمام شد امام(ره) که از نقشه‏هاى رژیم شاه و مذاکرات مجلس شاه ساخته با خبر بودند، خروشى طوفانبار سراپاى وجودشان رافراگرفت و تصمیم گرفتند حقایق را به مردم گفته و آنها را از فاجعه بزرگى که به دست رژیم به وقوع پیوسته بود، مطلع‏سازند این تصمیم امام رژیم را هراسناک ساخت به طورى‏که به شیوه‏هاى مختلف براى جلوگیرى از این امر متوسل‏شد؛ ولى با شناختى که از روحیه امام داشت مى‏دانست ایشان را با تهدید و ارعاب نه تنها نمى‏توان از کارى بازداشت‏بلکه موجب قاطعیت ایشان در انجام آن خواهد شد، بناچار درصدد برآمد که از راه غیرمستقیم و به وسیله عناصر به‏ظاهر غیروابسته و به اصطلاح با وجهه و به اسم نصیحت و اندرز خیرخواهانه ایشان را از حمله به رژیم و بخصوص‏آمریکا باز دارد رژیم از آنجا که در حقیقت حافظ منافع آمریکا در ایران بود و آمریکا را پشتوانه اصلى دوام خود مى‏دانست، مبارزه امام‏علیه آمریکا را به مراتب خطرناک‏تر از مبارزه علیه خود مى‏دانست و به هر شکلى سعى داشت امام را از این امر برحذردارد به همین سبب به طور غیرمستقیم فردى را به قم اعزام کرد تا با امام ملاقات کند؛ و چون امام اجازه ملاقات به آن‏شخص را نداد، شخص مذکور پیامى را که متضمن عواقب حمله به آمریکا بود با چهره‏اى به اصطلاح خیرخواهانه‏چنین گوشزد نمود:

«آیةاللَّه خمینى اگر این روزها بنا دارند نطقى ایراد کنند، باید خیلى مواظب باشند که به دولت آمریکا برخوردى‏نداشته باشد که خیلى خطرناک است و با عکس‏العمل تند و شدید آنان مواجه خواهد شد، دیگر هر چه بگویند )حتى‏حمله به شخص شاه( چندان مهم نیست» امام(ره) بدون توجه به تمام کوششهایى که رژیم جهت جلوگیرى از امر افشاگرى توسط ایشان مى‏نمود در روز چهارم آبان1343 با ایراد نطق تاریخى خویش در قم رژیم را رسوا کرد و مفاسد کاپیتولاسیون و جنایت رژیم را در این باره به‏صورت ساده و پرشور، روشن نمود که قسمتهایى از آن نطق به شرح زیر است: