1-9-3. گاز شهری
در سال 1357، تنها 5 شهر کشور به طور بسیار محدود از شبکه گاز شهری برخوردار بودند؛ اما این امکان تا آبان ماه 1382 به سطح 40 میلیون نفر افزایش یافته که رقم بسیار قابل توجهی است.

گاز طبیعی- سوخت مقرون به صرفه با آلودگی پایین- در سبد مصرفی سوخت‌های فسیلی قبل از انقلاب گزارش نشده است؛ اما این سهم تا سال 82، از مرز 54 درصد فراتر رفته است.

ظرفیت پالایش گاز طبیعی از 36 میلیون متر مکعب در روز به 288 میلیون متر مکعب در روز (8 برابر) و تعداد خانوارهای تحت پوشش گاز طبیعی از 51000 خانوار در سال 57، به 8998000 خانوار در آبان ماه 82 (بیش از 176 برابر) افزایش یافته است.

2-9-3. آب سالم و بهداشتی
تعداد مشترکان آب شهری – آب سالم و بهداشتی- در سال 1357، 7/2 میلیون رشته بوده که در سال 1382 به 5/8 میلیون رشته افزایش یافته که گویای بیش از 3 برابر افزایش است.

تعداد شهرهای تحت پوشش آب شهری از 45 شهر به 760 شهر در سال 1382 افزایش یافته است. آب‌رسانی به روستا از 12000 روستا در سال 1357 به 23036 روستا در سال 1378 رسیده است. میزان تولید آب در سال 1357 حدود 5/1 میلیون متر مکعب بوده که در سال 1382 به 4 میلیون متر مکعب – بیش از 3 برابر- رسیده است.

4. بررسی سه شبهه مطرح
در اینجا لازم است مواردی دیگر از موفقیت نظام جمهوری اسلامی در عرصه رشد و توسعه اشاره کنیم و در خلال آنها به شبهاتی که در این خصوص مطرح شده است، نیز پاسخ دهیم.

1-4. نرخ رشد جمعیت

یکی از شاخص‌های متعارف رشد و توسعه در جوامع در حال توسعه، کاهش نرخ رشد جمعیت و کنترل موالید است . در این خصوص ، کشور ما دو دوره را طی کرده است :

یک. دوره افزایش سریع و فوق العاده نرخ رشد جمعیت با شاخص 2/3 درصد (بین سال های 58 تا تقریبا 68)

دو.دوره کاهش سریع و فوق العاده نرخ رشد جمعیت با شاخص 2/1درصد (از سال 1368تا کنون )

متاسفانه امروزه فقط به دوره اول اشاره می شود که کشور در شرایط بسیار حساس و بحرانی جنگ قرار داشته و نتوانسته بود اقداماتی برای کنترل رشد جمعیت انجام دهد. در سال 1265 پس از آنکه اولین سرشماری جمعیت کشور پس از انقلاب – که هر ده سال یک بار انجام می گیرد – صورت پذیرفت و نتایج آن در سال 1366 ارائه شد، مسئوولان نظام برای اولین بار متوجه نرخ رشد بالای جمعیت شدند. (تا قبل از آن به دلیل جنگ ، کشور در شرایطی نبود که بتواند برای امثال این مسائل ، طرحی ارائه کند و البته درزمان جنگ نیز اغلب کشورهای درگیر ، سیاست کنترل جمعیت و موالید را اعمال نمی کنند.) پس از اطلاع از این امر ، اقدامات متعددی صورت پذیرفت که نتیجه اش کاهش نرخ رشد جمعیت از 2/3 درصد در سال 1365 به 2/1درسال 1381 بود .(یعنی حدودا 5/2برابر کاهش ) این موفقیت موجب تقدیر سازمان بهداشت جهانی از ایران ، به عنوان یکی از موفق ترین کشورها در امر کنترل نرخ رشد جمعیت شد و از سوی این سازمان ، دوبار به همین مناسبت ، لوح تقدیری به وزیر بهداشت ایران اهدا گردید.

2-4ارزش پول ملی
یکی دیگر ازمواردی که معمولا در مسئله کارآمدی نظام جمهوری اسلامی و کارگزاران آن به عنوان دلیل نقض مطرح می شود ، کاهش ارزش پول ملی کشور در طول سال های پس از انقلاب است . بدین صورت که گفته می شود ارزش ریال ایران در برابر دلار امریکا که سال 57، یک به هفتاد (یک دلار معادل 70ریال) بوده هم اکنون (سال 84) به حدود یک به نه هزار(یک دلار معادل 9000ریال) رسیده یعنی بیش از 130برابر کاهش یافته است و این امر به عنوان دلیلی بر ناکارآمدی مسئولان اقتصادی کشور مطرح می شود ،درحالی که در بررسی این مسئله باید چند نکته مورد توجه قرار گیرد :اول اینکه : ارزش واقعی پول ملی کشور درمقابل دلار در سا 57، هفتاد ریال نبوده وبه طور مصنوعی و برخلاف مصالح ملی پائین نگه داشته می شده است . اسناد موجود از برنامه اقتصادی رژیم گذشته حکایت از آن می کند که قرار بوده در سال 1980میلادی (1385 شمسی ) ، رقم رسمی برابری ریال به دلار 500ریال اعلام شود.

دوم اینکه : هم اکنون نیز برخی از صاحب نظران براین عقیده اند که ارزش واقعی برابری پول ملی ایران در مقابل دلار در حدود 5000 ریال است ؛ لکن به دلایلی –که قابل بحث است – این عدد، بالا نگاه داشته شده است .چندی پیش نیز صندوق بین المللی پول ارزش واقعی برابری ریال ایران با دلار امریکا را 2300 رایل اعلام کرد.

بنابراین اگر واقع بینانه قضاوت کنیم ، پول ملی ما در طول بیش از بیست و چند سال با وجود مشکلاتی چون تحریم اقتصادی ، جنگ هشت ساله و موارد دیگری که در جدول پیشین توضیح داده شد، حدودا 10 برابر و اگر ملاک را اعلام صندوق بین المللی پول بدانیم ،کمتر از 5 برابر کاهش یافته است . حال اگر این رقم را با کشورهای همسایه که شرایطی بسیار بهتر از ما قرار داشته اند مقایسه کنیم ، می توانیم میزان توانمندی و کارآمدی نظام جمهوری اسلامی را بسنجیم .

در کشور همسایه شمالی ما – اتحاد جماهیر شوری سابق –در سال 1980یک روبل معادل 3/1 دلار امریکا بوده لکن ازآن زمان تا کنون درکشور روسیه –به عنون جانشین شوروی سابق –شاهد کاهش بیش از 000/40 (چهل هزار) برابری ارزش پول ملی هستیم . این درحالی است که این کشور نه شاهد جنگی فراگیر و خانمان سوز مانند ایران بوده و نه از تحریم اقتصادی غرب رنج می برده بلکه حتی از حمایتها و کمک های اقتصادی غرب برخوردار بوده و شرایط (درآمدها و هزینه های)آن نیز برخلاف ایران تغییر چندانی نیافته است .

عراق نیز که تا جنگ اول فارس (1990)به دلیل کمک های بی دریغ غرب و کشورهای عربی از هیچ مشکل اقتصادی عمده ای رنج نمی برد، پس از اشتغال کویت و تحریم غرب در سال 1990 دچار مشکلات عظیمی شد ؛ به گونه ای که عرض کمتر از دو ماه ارزش پول ملی اش حدود 800 برابر کاهش یافت . یک دینار عراق که فبل از اوت 1990 (آغاز جنگ خلیج فارس ) معادل 5/3 دلار امریکا بوده تا فبل از مارس 2003 (آغاز اشغال عراق توسط آمریکا و انگلیس ) به یک دینار معادل 0005/0 دلار امریکا تنزل یافت . به عبارت دیگر ، ارزش پول عراق پس از اشغال –فوریه 2003 –دیگر ، قابل محاسبه نمی باشد .در همین راستا می توان به ترکیه نیز اشاره کرد ، نرخ تورم در کشوری مثل ترکیه با وجود اینکه از هیچ بحران سیاسی ،نظامی و اقتصادی عمده ای رنج نمی برد ، هم اکنون 5/2 برابر بیشتر از کشور مااست .

3-4 بررسی افزایش قیمتها و قدرت خرید مردم
یکی از نکاتی که در قضاوت افراد نسبت به وضع موجود تاثیر منفی بر جای گذاشته ، ارزانی قبل از انقلاب و گرانی بعد از انقلاب است . این مسئله از دو جهت باید مورد توجه قرار گیرد .

الف)از جهت سیاست های اقتصادی توسعه ا ی کشور ، این سوال مطرح می شود که چرا قبل از انقلاب ، قیمت کالاها ارزان بوده و بعد انقلاب گران شده است ؟ بررسی ها نشان می دهد یکی از عمده ترین دلایل ایم امر ، اعمال تعرفه های گمرکی پایین از سوی دولت نسبت به کالاهای وارداتی خارجی در قبل از انقلاب و افزایش این تعرفه ها بعداز انقلاب بوده است . به عبارت دیگر در نتیجه اعمال تعرفه های گمرکی پایین ، کالاهای خارجی به وفور و با قیمت بسیار نازل در بازار یافت می شد این سیاست اقتصادی نامناسب ، در جهت تضعیف تولیدات داخلی ، افزایش وابستگی اقتصادی کشور به قدرت های صنعتی و تامین بازار برای آنان بوده است زیرا در چنین شرایطی تولید کننده نوپا و کم تجربه داخلی امکان رقابت با تولید کننده توانمند و مجرب خارجی را نمی یابد و به سهولت از صحنه رقابت خارج می شود و حضور در عرصه تولید را مقرون به صرف نمی یابد . به همیسن جهت است که ارزانی کالاها (به معنای عرفی آن ) یکی از بزرگ ترین موانع رشد و توسعه اقتصادی در جوامع ، به خصوص در جوامع در حال در حال توسعه تلقی می شود ؛ ارزانی غیر معقول ، موجب تضعیف موقعیت تولید کننده و در نهایت ، تضعیف تولیدات داخلی می شود . از همین رو در اکثر کشورهای پیشرفته اقتصادی ،گرانی وجود دارد . برای مثال ،بانک جهانی برای چندمین بار ، توکیو پایتخت ژاپن را به عنوان گران ترین شهر جهان اعلام کرده است حتی در این کشورها گاه با ارزانی مبارزه نیز می شود ، زیرا با واقعی شدن قیمتها ست که می توان از تولید کننده داخلی حمایت کرد و حمایت از تولیدکننده داخلی نیز در نهایت تامین منافع مصرف کننده داخلی را به همراه دارد .

ب) این مسئله از جهت قدرت خرید اکثریت افراد جامعه نیز قابل تامل و توجه است . بسیار می شنویم که گفته می شود در گذشته مثلا قیمت گوشت فلان مقدار بوده با قیمت تخم مرغ چنان بود و درمقایسه با قیمت های کنونی که بسیار افزایش یاقته در این گونه نتیجه گیری می شود که چون قدرت خرید مردم کاهش یافته ، وضعیت معیشت مردم بدتر شده است ؛

در پاسخ باید توجه کرد که هم ،مشاهده عینی وضعیت جامعه و هم آمارها ، نشان از بهتر شدن نسبی وضعیت معیشت اکثریت افراد جامعه دارد . به عبارت دیگر ، درست است که در گذشته قیمتها پایین بوده ولی قدرت خرید مردم بسیار پایین تر از آن بوده است آمارها و بررسی های رسمی و غیر رسمی گویای آن است که به غیر برخی اقشار جامعه ؛اکثر مردم به خصوص صاحبان مشاغل آزاد از وضعیت معیشتی مناسب تری نسبت به قبل از انقلاب برخودار می باشند . لکن به دلایل متعددی همچون تغییر الگوی زندگی (الگوی مسکن ، خوالک ، پوشاک و لوازم منزل ) و به تبع آن ،افزایش سطح انتظار آنها از زندگی ،ابراز نارضایتی و احساس محرومیت در آنان افزایش یافته است . به عنوان مثال امروزه الگوی مسکن عموم مردم نسبت به قبل اتز انقلاب و سال های اول انقلاب تغییر یافته است . در گذشته اکثر خانواده ها گسترده بودند ، اما اکنون هسته ای شده اند . مثلا در گذشته اگر عروس یا دامادی به خانواده اضافه می شد ، در یکی از اتاقهای همان خانه جای میگرفت ؛ اما اکنون عموما زوجهای جوان به زندگی در مسکن مستقل روی می آورند .

در خصوص الگوی خوراک نیز شاهد تغییرات اساسی در جامعه خودمان در سال های اخیر هستیم. در حدود 30 سال پیش، قوت غالب خانواده‌های ایرانی نان بوده و برنج غذای اعیانی محسوب می‌شده در حالی که امروز الگوی خوراک اکثریت جامعه تغییر یافته و عموما برنج در غذای روزانه آنان جایگاه خاصی پیدا کرده است.

آمارهای جهانی نیز گویای بهتر شدن وضعیت رفاه مردم ما در سال‌های پس از انقلاب است. بر اساس آمار بانک جهانی، 46 درصد مردم ایران در سال 1356 زیر خط فقر بودند؛ اما این رقم در سال 1378 به 16 درصد کاهش یافته یعنی بیش از 8/2 برابر وضعیت رفاه جامعه بهتر شده است؛ البته در این خصوص مباحث فراوان دیگری قابل طرح است که پرداختن به آنها در این مجال نمی‌گنجد.

5. عوامل دخیل در قضاوت منفی افراد نسبت به وضع موجود
سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا با وجود این دستاوردها و تلاشهای غیرقابل انکار از سوی کارگزاران نظام جمهوری اسلامی، عده‌ای از مردم و حتی نخبگان از وضعیت موجود اظهار نارضایتی می‌کنند؟

در پاسخ باید گفت که عوامل متعددی در این قضاوت منفی دخیل بوده است. از جمله:

1. تغییر الگوی مصرف جامعه و بهتر شدن نسبی سطح زندگی مردم، به خصوص از دهه دوم انقلاب به بعد، که به تدریج باعث افزایش سطح انتظارات آنان از زندگی شده است.

2. افزایش چشمگیر سطح آگاهی‌های اجتماعی و اقتصادی افراد جامعه پس از انقلاب و در نتیجه، آرمان‌گرایی و توجه بیشتر آنان به نقاط ضعف و نارسایی‌های وضع موجود به جای توجه به نقاط قوت آن.

3. ترویج و حاکمیت فرهنگ نادرست اجتماعی در جامعه در سال‌های اخیر، به صورتی که افراد، رفع تمامی مشکلات را تنها از حکومت و دولت- آن هم در کوتاه مدت- انتظار دارند.

4. انعکاس نیافتن مناسب دستاوردها و عدم ارائه آمارهای دقیق، شفاف و تطبیقی از ابعاد اقدامات و تلاشهای صورت پذیرفته از سوی کارگزاران نظام جمهوری اسلامی، به خصوص در مقایسه با قبل از انقلاب و کشورهای منطقه.

5. عدم اطلاع‌رسانی مناسب به مردم در خصوص مشکلات موجود از جمله کاهش شدید درآمد سرانه نفتی کشور و ورود خسارت‌های هنگفت به دلیل جنگ تحمیلی که در کاهش توان و عملکرد کارگزاران نظام و کارآمدی آنان بسیار موثر بوده است.

6. توجیه نکردن مردم در خصوص سیاست‌های اقتصادی دولت (همچون واقعی کردن قیمتها) که در نگاه آنان، بی‌توجهی دولت به مشکلات مردم، تداعی شده است. (که البته این سه عامل اخیر به تنهایی بیانگر ابعادی از ناکارآمدی کارگزاران نظام – در تبیین عملکرد و توجیه وضعیت فراروی نظام- می‌باشد)

7. فضاسازی و فعالیت گسترده تبلیغاتی مخالفان داخلی و خارجی نظام در سیاه‌نمایی وضع موجود و بزرگ‌نمایی مشکلات.

8. افزایش سطح توقعات و مطالبات جمعیت روستایی کشور تحت تاثیر رسانه‌ها و برنامه‌های تلویزیونی و بالا رفتن سطح معلومات و ارتباطات فراگیر آنان با شهرها.

9. جوان بودن جمعیت کشور- 60 درصد جمعیت زیر 30 سال- که ایجاد نیاز روزافزون جهت تخصیص بودجه و امکانات در حوزه‌های آموزشی و تحصیلی- تفریحی و رفاهی، مسکن و به ویژه اشتغال و ازدواج را به دنبال دارد.

سخن آخر
آنچه باعث تاسف می‌شود این است که امروزه به هنگام اظهارنظر درباره وضع موجود کشور، جدا از برخی تحلیل‌های مغرضانه و جهت‌دار دشمنان، بخشی از تحلیل‌ها و قضاوت‌های دوستان نیز منصفانه و واقع‌بینانه ارائه نمی‌شود. موارد منفی بزرگ‌نمایی شده و بسیاری از اقدامات و دستاوردهای مثبت نادیده گرفته می‌شود؛ حتی تلاش جهت‌دار و معنی‌داری در خصوص القای این نکته به مردم و بخش بزرگی از فرهیختگان و خواص جامعه صورت می‌گیرد تا وضعیت اقتصادی و درجه توسعه یافتگی کشور حتی در مقایسه با قبل از انقلاب نیز بدتر نشان داده شود ولی تامل واقع‌بینانه و تحلیل علمی تحولات پس از انقلاب، به وضوح نشان می‌دهد که با توجه به شرایط و محدودیت‌های موجود، جمهوری اسلامی در مدت عمر خود توانسته ضمن مقاومت در برابر فشارها و تجاوزات بیگانگان، در اصلاح و بهبود وضعیت معیشتی و اجتماعی مردم خود نیز توفیقات فراوانی به دست آورد.

و البته پرداختن به اقدامات مثبت نظام، به معنی نفی یا نادیده گرفتن معضلات و نواقص موجود نیز نمی‌باشد. مشکلات موجود، اکثرا محسوس و مشهود برای عموم مردم است اما ممکن است نگاه و ذهنیت آنها تنها از زاویه کمبودها و نواقص شکل گرفته باشد، بنابراین، در این بحث، سعی گردید به منظور تعدیل و تصحیح نگرش افراد نسبت به وضع موجود، تلاش‌ها و اقدامات انجام گرفته، مدنظر قرار گیرد و مواردی که لازم است جهت قضاوت منصفانه لحاظ گردد، بیان شود.

در عین حال باید اذعان کرد که اگر مقصود و تعریف ما از کارآمدی، «تخصیص بهینه امکانات در جهت دست‌یابی به اهداف تعیین شده از سوی انقلاب و نظام جمهوری اسلامی برای تحقق الگوی مطلوب از یک جامعه دینی، انقلابی و انسانی برخوردار از حداکثر مواهب مادی و معنوی» باشد، در این صورت، قطعا تا تحقق آن آرمان مطلوب و مدینه فاضله، فاصله‌ای بسیار داریم و ضروری است برای رسیدن به آن وضعیت، ضمن نقد وضع موجود به علت‌یابی مشکلات و بررسی دلایل عدم تحقق برخی از اهداف و آرمانها بپردازیم و با ارائه راهکارها و پیشنهادها جهت رفع آنها اقدام کنیم.

دستاورد های انقلاب اسلامی
نگاهی به کارنامه نظام جمهوری اسلامی
بیش از ربع قرن از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد و جمهوری اسلامی در طول این مدت مراحل دشوار و موانع بسیاری را پشت سر گذاشته است. اینک به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، یکی از مهم ترین چالش های انقلاب در سومین دهه از حیات خود مسئله «کارآمدی» می باشد.
بی تردید میان صحت و اتقان یک اندیشه اجتماعی و کارایی و توانایی نظام اجتماعی برآمده از آن در پاسخگویی به مشکلات جامعه ، رابطه مستقیمی برقرار است. از سویی دیگر، کارآمدی یا ناکارآمدی کارگزاران یک نظام سیاسی در اجرای اهداف و آرمان های آن، می تواند در کارآمد یا ناکارآمد به نظر آمدن آن نظام و به تبع، درست و نادرست به نظر رسیدن آن اندیشه اجتماعی، تاثیر مثبت یا منفی بر جای گذارد. به هر حال تناسب و ارتباط میان سه مقوله «اندیشه»، «نظام» و «کارگزاران آن» به گونه ای برقرار شده است که تفکیک میان آنها به خصوص در برابر منتقدانش چندان میسر به نظر نمی رسد؛ لذا دفاع از یک اندیشه متعالی یا نظام سیاسی متقن، زمانی امکان پذیر است که آن اندیشه یا نظام و کارگزارانش در مقام «عمل» ، درستی ، توانمندی، کارایی، کارآمدی و اثربخشی خود را به اثبات رسانیده باشند. نظام جمهوری اسلامی به عنوان ثمره عملی انقلاب اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
امروزه بروز مجموعه ای از مشکلات در جامعه ما در سال های پس از انقلاب به تدریج زمینه ساز القای اندیشه ناکارآمدی حکومت دینی شده است برخی از این مشکلات عبارتند از:

- محاصره و فشارهای اقتصادی غرب به خصوص آمریکا؛
- روند سریع افزایش جمعیت کشور در دهه اول انقلاب؛
- جنگ تحمیلی 8 ساله و خسارات فراوان ناشی از آن؛
- ترور بسیاری از مسئولان کارآمد و مؤثر نظام؛
- کاهش تولید و صدور نفت؛
- تغییر الگوی مصرف جامعه؛
- تورم جهانی؛
- ساختارهای نامناسب اجتماعی و اقتصادی به ارث رسیده از رژیم گذشته؛
- جنگ روانی و تبلیغاتی و تهاجم فرهنگی جهت ایجاد شکاف بین مردم و نظام اسلامی و به هدر رفتن استعدادهای انسانی کشور؛ و...
از آنجایی که رویکرد ما در این فصل، بررسی عملکرد نظام جمهوری اسلامی با توجه به معیارهای مادی و غیرمعنوی و غیرایدئولوژیک است، دستاوردهای معنوی و تاثیرات فرهنگی انقلاب اسلامی را بررسی نمی کنیم. گرچه آثار معنوی انقلاب در جای خود قابل بررسی ویژه می باشد؛ لکن موارد ذکر شده در این فصل بر اساس معیارهای کمی و مادی که مورد پذیرش عموم مردم - با هر سلیقه و عقیده ای - می باشد تنظیم شده است.

به نظر می رسد که کارنامه عملکرد نظام جمهوری اسلامی و کارگزاران آن ، با توجه به تغییر عمده شرایط و تقلیل محسوس درآمدهای ارزی کشور در سال های پس از انقلاب ، با عنایت به حجم کارهای انجام شده در این مدت، مصداق کلی «کارآمدی» است و البته از سوی دیگر، عدم تحقق برخی از اهداف و آرمان ها نیز می تواند از نشانه های ضعف و وجود نسبتی از ناکارآمدی در عملکرد آنان تلقی شود.
به عبارت دیگر این عملکرد به دلیل ضعف نگرش جامع راهبردی به مقوله توسعه در ابعاد مختلف آن همچون: اقتصاد، سیاست و فرهنگ و در پیش نگرفتن الگوی مناسب بر پایه ارزش های اجتماعی، فرهنگی و توانایی های بومی و به عبارت دیگر به دلیل در پیش گرفتن سیاست «توسعه نامتوازن» موجب ایجاد ناهماهنگی هایی در تنظیم اهداف، نارسایی هایی در تخصیص منابع و امکانات ، اختلالاتی در روابط اجتماعی و به تبع نارضایی هایی بین گروه هایی از جامعه شده است که این بعد از عملکرد، گویای نسبتی از ضعف و ناکارآمدی در مجموعه کارگزاران نظام است.

1- مفهوم کارآمدی
واژه کارآمدی دارای تعاریف متعددی است. یکی از عمده ترین این تعاریف، کارآمدی را «موفقیت در راه تحقق اهداف با توجه به امکانات و موانع» می داند. از این رو، کارآمدی هر سیستمی بر اساس سه شاخصه اهداف، امکانات و موانع آن، مشخص می شود. هر قدر سیستمی با توجه به سه شاخصه مذکور در تحقق اهدافش موفق باشد، به همان مقدار کارآمد است. در یک تقسیم بندی کلی می توانه امکانات لازم برای کارآمدی را به دو دسته مادی و غیرمادی تقسیم کرد. موانع کارآمدی هم به دودسته داخلی و خارجی قابل تقسیم است:

1- موانع داخلی، مانند: گروه های مخالف داخلی و میراث های منفی و مخرب علمی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی؛ افزایش تقاضای خدمات، افزایش آستانه رضایتمندی و ...
2- موانع خارجی، مانند: موانع اندیشه ای و فرهنگی مهاجم و مخالف ، موانع و تهدیدات سیاسی، اقتصادی، نظام و بین المللی.
باید توجه داشت که کارآمدی یک سیستم پویا، در حالات و شرایط گوناگون ، متفاوت است. برای مثال یک نظام سیاسی، امری زمانمند و دارای مراحل است و در زمان های مختلف می تواند از امکانات، موانع و اهداف متفاوت برخوردار باشد. از این رو کارآمدی نظام سیاسی را باید در شرایط و مراحل گوناگون (جایگزینی، استقرار، تثبیت اولیه، گذار و ثبات) به طور جداگانه بررسی و ارزیابی کرد. در واقع «کارآمدی کل» برابر با برآیند کارآمدهای مراحل گوناگون است. لذا از کارآمدی یا ناکارآمدی یک یا برخی از اجزا در یک سیستم مرکب و پیچیده، نمی توان کارآمدی یا ناکارآمدی آن سیستم را نتیجه گرفت. کارآمدی کل در سیستم های مرکب برابر است با حاصل جمع کارآمدی اجزا. بنابراین، اگر چه در یک سیستم پیچیده ، بروز عیب و نقص، محتمل و طبیعی به نظر می رسد لکن روند کلی و برآیند مجموعه عملکردها و تلاش های صورت گرفته، تعیین کننده میزان کارآمدی آن می باشد.
نکته مهم در این جا آن است که «وجود کارآمدی گرچه موضوعی عینی می باشد، احساس وجود کارآمدی، یک موضوع ذهنی است.» لذا لازم است با اطلاع رسانی صحیح از اقدامات انجام گرفته، از ذهنیت سازی منفی در افکار عمومی جلوگیری شود.

نکته دیگر اینکه «کارآمدی» شاخصی است که از مقایسه امکانات و توانمندی ها از یک سو و موانع و مشکلات از سوی دیگر حاصل می شود، بنابراین قضاوت منصفانه در این باره باید با توجه دقیق به هر دو وجه مسئله انجام پذیرد.
2- مقایسه امکانات و شرایط اقتصادی کشور در دودوره قبل و بعد از انقلاب
در بررسی میزان کارآمدی نظام جمهوری اسلامی یکی از نکات مهم، مقایسه شرایط اقتصادی درآمدها و هزینه های کشور در دو دوره قبل و بعد از انقلاب می باشد که جدول ذیل می تواند چشم انداز این محور را تا اندازه ای روشن کند:
ردیف متغیرهای دوره قبل از انقلاب (سال 56) بعد از انقلاب (سال 76)

1 تولید نفت 6 میلیون بشکه 5/3 میلیون بشکه
2 صادرات نفت 5/5 میلیون بشکه 2 میلیون بشکه
3 قیمت نفت(یک بشکه) 13 دلار 12 دلار
4 درآمد نفتی سالانه 22 میلیارد دلار 5/12 میلیارد دلار
5 سرانه درآمد نفتی 700 دلار 150 دلار
6 قدرت خرید دلار (ارزش دلار در مقابل دیگر ارزهای متعبر جهانی) 51/0
7 مصرف داخلی نفت 5/0 میلیون بشکه 5/1 میلیون بشکه
8 خسارات ناخواسته - 1000 میلیارد دلار از جنگ
9 جمعیت 33 میلیون نفر 64 میلیون نفر
10 جمعیت شهری 17 میلیون نفر 34 میلیون نفر
11 جمعیت روستایی 16 میلیون نفر 30 میلیون نفر
12 الگوی مصرف جامعه روستای و پایین شهری و بالا
13 سطح توقعات جامعه متوسط بسیار بالا
لازم به ذکر است که جمعیت کشور در سال 1382 به حدود 68 میلیون نفر (45 میلیون جمعیت شهری و 23 میلیون نفر روستایی) رسید. درآمد نفتی هم در سال 1381 با توجه به افزایش نسبی قیمت نفت در این دوره حدود 3/19 میلیارد دلار و درآمد سرانه نفتی در همین سال تقریبا 290 دلار بوده است.
در خصوص جدول فوق توجه به دو نکته مهم ضروری است:

الف) درآمد نفتی ایران پس از انقلاب به جهات متعددی به شدت کاهش یافته است؛ بدین صورت که : میزان تولید نفت تقریبا نصف شده، از میزان صادرات نفتی بیش از 50 درصد کاسته شده، درآمد نفتی کشور حدود دو برابر کاهش پیدا کرده و در مجموع به دلیل افزایش دو برابر جمعیت سرانه درآمد نفتی کشور، بیش از چهار برابر کاهش یافته است. علاوه بر آن با توجه به این که در طول حدودا بیست سال اخیر ، ارزش برابری دلار آمریکا در مقال دیگر ارزهای معتبر جهانی همچون پوند، مارک، فرانک وین، تقریبا نصف شده از آنجایی که کشورهای نفت خیز از جمله ایران در برابر نفت ، دلا دریافت می کنند، کاهش و افزایش ارزش دلار در حقیقت، کاهش و افزایش درآمد نفتی آنان نیز محسوب می شود؛ لذا می توان نتیجه گرفت که در طول 20 سال نخست انقلاب اسلامی، سرانه درآمد نفتی کشور حداقل هشت برابر نسبت به قبل از انقلاب کاهش پیدا کرده است. و گرچه در سال های اخیر (از سال 1382 به بعد) با توجه به رشد قیمت جهانی نفت، سرانه درآمد نفتی به حدود 2 برابر نسبت به سال 1376 رسیده است اما در عین حال، سرانه درآمد نفتی کشور نسبت به قبل از انقلاب، همچنان کاهش قابل ملاحظه ای حدود یک چهارم دارد .

و این در حالی است که کشورهای جهان سوم برای تامین هزینه های جاری و عمرانی خود عمدتا به صادرات مواد خام وابسته اند که قیمت آنها در این مدت، تقریبا ثابت بوده است؛ اما در همین مدت قیمت کالاهای ساخته شده کشورهای پیشرفته روز به روز بیشتر شده است.
ب) هزینه های اقتصادی کشور به جهات متعددی در سال های پس از انقلاب به شدت افزایش یافته است؛ بدین صورت که: مصرف داخلی نفت سه برابر شده، حدود 1000 میلیارد دلار در اثر جنگ تحمیلی به کشور خسارت مستقیم و غیرمستقیم وارد شده (تقریبا معادل درآمد نفتی 80 سال کشور) در این جنگ حدود 30 شهر و سه هزار روستا نیمه ویران و 10 شهر کاملا با خاک یکسان شدند تورم جهانی افزایش یافته، جمعیت کشور در دهه اول انقلاب به شدت رشد کرده و ترکیب جمعیتی آن از اکثریت روستایی (با توقعات پایین) به اکثریت شهری (با توقعات بالا) تغییر پیدا کرده و علاوه بر آن، الگوی مصرف کل جامعه به خصوص از دهه دوم به شدت بالا رفته و سطح توقعات اقتصادی، اجتماعی و رفاهی جامعه که قبل از انقلاب اگر نگوییم پایین ، قطعا متوسط بوده بعد از انقلاب به شدت افزایش یافته است. از این رو باید توجه داشت که ارزیابی عملکرد و کارنامه نظام جمهوری اسلامی و مقایسه وضعیت اقتصادی آن با نظام گذشته بدون لحاظ موارد پیش گفته نمی تواند ما را به یک جمع بندی منطقی و واقع بینانه رهنمون سازد.

3- کارنامه جمهوری اسلامی بر اساس شاخص های توسعه یافتگی

به رغم وجود این موانع و تغییر قابل توجه شرایط در سال های پس از انقلاب، شاخص ها و شواهد بسیاری حکایت از رشد و توسعه کشور در بسیاری از زمینه ها و ابعاد می کند که به عنوان نمونه به برخی از آنها اشاره می کنیم. لکن قبل از آن باید به این نکته توجه شود که به دلیل وجود شرایط بحرانی و جنگی در دهه اول انقلاب، نمی توان این دوره را در فرایند توسعه کشور مورد محاسبه قرار داد زیرا در حقیقت،دوره سازندگی و توسعه کشور، پس از جنگ شروع می گردد؛ به همین جهت ، اکثر قریب به اتفاق شواهدی که در این بحث به آنها اشاره می شود، به بعد از سال 1368 مربوط می گردد.
1-3. رشد علمی و آموزشی
موفقیت هر ساله دانش آموزان ایرانی در دست یابی به مقامات جهانی در المپیادهای علمی در رشته های مختلفی همچون فیزیک، ریاضی، شیمی، کامپیوتر و ... در رقابت با کشورهای پیشرفته علمی یکی از شواهد رشد و توسعه علمی کشور در سال های پس از انقلاب است.
این موفقیت ها در رشته های مختلف المپیادهای دانش آموزی از اولین سال حضور جوانان مستعد ایرانی هر ساله با پیشرفت بسیاری همراه بوده است: 3 بار مقام اول جهانی (المپیاد شیمی 1374 و 1375، المپیاد ریاضی 1377)، 2 بار مقام دوم جهانی (المپیاد فیزیک 1378 و المپیاد شیمی 1380) و 2 بار مقام سوم جهانی (المپیاد فیزیک در سال های 1374 و 1377) از دست آوردهای دانش آموزان ایرانی است. حاصل شرکت ایران در المپیادهای جهانی دانش آموزی در طی سال های 1366 تا 1380 در رشته های ریاضی، فیزیک، کامپیوتر، شیمی و زیست ، 57 مدال طلا، 92 مدال نقره و 58 مدال برنز بوده است.
از جهت رشد کمی در حالی که تعداد دانشجویان دانشگاه های کشور قبل از انقلاب ، از مرز 150 هزار نفر تجاوز نمی کرد ، امروزه به حدود دو میلیون و چهارصد هزار نفر رسیده است.
کشوری که در سال 56 با 33 میلیون جمعیت، نیازمند ورود پزشک خارجی (از کشورهای در حال توسعه ای همچون هند، بنگلادش ، پاکستان و ...) بوده هم اکنون با جمعیتی بیش از دو برابر، و به تبع آن با نیازی بیشتر به پزشک با مازاد پزشک روبه روست در زمینه پزشک روبه روست در زمینه پزشک متخصص نیز از رقم 7000 نفر در سال 57 به رقم 72792 نفر بیش از 10 برابر رسیده که آما کم نظیری است.

از جهت رشد کیفی نیز باید یادآور شد در حالی که در سال تحصیلی 1359-1358 تعداد دانشجویان دانشگاه های دولتی در مقطع دکتری فقط 452 نفر بوده این تعداد در سال تحصیلی 1381-1380 به بیش از 12 نفر رسیده است . به عبارت دیگر 5/26 برابر رشد داشته است که اگر آمار دانشگاه آزاد نیز به آن اضافه شود، به بیش از 50 برابر خواهد رسید.
بر اساس گزارش موسسه بین المللی اطلاعات علمی ، تعداد مقالات علمی چاپ شده از محققان ایرانی در مجلات معتبر بین المللی در طول 10 سال (1993-2003) 600 درصد رشد داشته است که 3 برابر رشد متوسط جهانی در این دوره است.
طی دهه اخیر، مرکز فرهنگی سازمان ملل (یونسکو) چند بار ایران را به عنوان یکی از موفق ترین کشورهای جهان در مبارزه با بی سوادی معرفی کرده است؛ زیرا ایران توانسته نرخ با سوادی جمعیت 6 ساله و بالاتر را از رقم 7/28 درصد در سال 55 به حدود 85 درصد در سال 1383 ارتقا دهد.

هم اکنون ما شاهد این هستیم که ایران در بسیاری از فناوری ها نه تنها خودکفا شده بلکه به کشور صادر کننده خدمات فنی مهندسی در حوزه های صنعت نفت، کشاورزی، بهداشت، سدسازی، تراکتورسازی، هسته ای، خودروسازی ، سلول های بنیادین و ... تبدیل شده است.
در عرصه علوم نوین، دانشمندان ایرانی توانسته‌اند تا مرزهای جدید دانش بشری پیش روند و در مواردی نیز از این مرزها نیز عبور کنند. موفقیت بی‌نظیر دانشمندان ایرانی در تهیه، انجماد و نگهداری سلول‌های بنیادی جنینی، که پیش از آن در انحصار 9 کشور دنیا بود، درمان ناباروری، نارسایی قلب و تلاش برای ترمیم لوزالمعده برای تولید انسولین به منظور درمان بیماری قند (دیابت) برای اولین بار در جهان از اقدامات کم نظیر دانشمندان جوان ایرانی در عرصه مهندسی ژنتیک است.
در عرصه علوم هسته‌ای، با وجود موانع و ممانعت کشورهای غربی و تحریم تجهیزات دو منظوره- دارای کاربرد مشترک در فعالیتها و تحقیقات هسته‌ای صلح‌آمیز و غیر صلح‌آمیز- امروزه ایران به فناوری پیچیده غنی‌سازی اورانیوم دست یافته و به جمع 10 کشور دارای این فناوری نوین در جهان پیوسته است.

2-3. کشاورزی و دامداری
بخش کشاورزی از مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور است. در حیطه کشاورزی و دامداری، طبق آمار رسمی دولت در سال 1356، دولت فقط توانایی تامین مواد غذایی مردم خود برای 33 روز در سال را داشت و مجبور بود باقی مواد غذایی را از خارج وارد کند. برای مثال مرغ را از فرانسه، تخم‌مرغ را از اسرائیل، سیب را از لبنان، پنیر را از دانمارک و... وارد می‌کرد؛ هم‌اکنون کشورمان به رغم دو برابر شدن جمعیت، به مرز خودکفایی رسیده است؛ به گونه‌ای که با توجه به اینکه تولید گندم در سال 1356، 1/5 میلیون تن بوده و کشور ما سال‌ها از بزرگ‌ترین واردکننده‌های گندم در دنیا محسوب می‌شده در سال 83 با تولید بیش از 14 میلیون تن- بعد از چهل و اندی سال- توانست به خودکفایی در عرصه این محصول استراتژیک دست یابد.

میزان تولید شلتوک برنج در سال 1356، معادل 1/1 میلیون تن بود. این رقم در سال 1379 به 7/2 میلیون تن افزایش یافت. تولید جو از 900 هزار تن به 3/3 میلیون تن و سبزیجات و محصولات جالیزی از 7/2 میلیون تن به 15 میلیون تن رسید. در بخش دام نیز رشد قابل توجهی در تولید پدید آمده است؛ به گونه‌ای که تولید تخم‌مرغ از 215 هزار تن به در سال 1356 به 555 هزار تن در سال 1381 افزایش یافته است. تولید گوشت مرغ، از 63 هزار تن به 724 هزار تن، گوشت قرمز از 587 هزار تن به 947 هزار تن، عسل از 6 هزار تن به 28 هزار تن و شیر خام از 620/2 میلیون تن به 877/5 میلیون تن رسیده است.
براساس گزارش سازمان خواروبار کشاورزی سازمان ملل متحد،- فائو- ایران در سال 2004 رتبه نخست صادرات کشاورزی را در میان کشورهای خاورمیانه کسب کرده است.

3-3. وضعیت روستاها
فقر و نابسامانی جوامع روستایی از مسائل و معضلات مهم و اساسی کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه به شمار می‌رود. به همین جهت برخلاف رژیم گذشته که تنها به توسعه و آبادانی تهران و شهرهای بزرگ اکتفا می‌کرد، بعد از پیروزی انقلاب، توجه به روستاها و مناطق محروم کشور برای دولت و برنامه‌ریزان از اولویت خاصی برخوردار شد. در اینجا به بخشی از شاخص‌های برخورداری روستاها در سال‌های پس از انقلاب اسلامی اشاره می‌‌کنیم:
تعداد مراکز بهداشتی و درمانی روستایی در سال 357، 1500 واحد بوده که در سال 1381 به 7345 واحد رسیده تعداد خانه‌های بهداشت از 2500 واحد در سال 1357 به 16561 واحد در سال 1381 افزایش یافته است.

برق‌رسانی به روستاها و مناطق محروم و ایجاد تاسیسات زیربنایی از قبیل توسعه شبکه راههای روستایی، مخابرات و... در این مناطق از اقدامات موفقیت‌آمیز پس از انقلاب به شمار می‌رود.

تعداد روستاهای برخوردار از برق از 4327 روستا در سال 1357 به 45359 روستا- بیش از 10 برابر – در سال 1380 افزایش یافته است. همچنین طی دوره 1357- 1317 تنها 8000 کیلومتر راه روستایی کشیده شده بود. اما این رقم بعد از انقلاب به 86000 کیلومتر رسیده است (بیش از 10 برابر در مدتی تقریبا 10 ساله). تعداد روستاهای بهره‌مند از شبکه مخابرات از 312 روستا در سال 1357 به 10429 روستا در سال 1374- بیش از 30 برابر- افزایش یافته. تعداد واحدهای پستی روستایی هم از 180 واحد در سال 1357 به 4912 واحد در سال 1374- بیش از 25 برابر- رسیده است.

4-3. صنایع
در بخش صنعت، کشوری که قبل از انقلاب تقریبا تمام کالاهای صنعتی خود را از خارج وارد می‌کرده و معدود کالاهای ساخت داخلش نیز عموما از کیفیت و مرغوبیت پایینی برخوردار بوده، هم اکنون در بسیاری از زمینه‌ها به تولید‌کننده تبدیل شده و تولیداتش نیز در بسیاری از موارد، از جهت کیفیت و استاندارد، قابل رقابت با مشابه خارجی می‌باشد و در برخی از صنایع- همچون صنایع ساختمانی- سال‌هاست که به مرز خودکفایی رسیده است.

جمهوری اسلامی وارث صنعتی است که میزان وابستگی آن به خارج بسیار زیاد بوده به همین سبب، صنایع کشور پس از انقلاب، به دلیل محاصره اقتصادی و تامین نشدن مواد اولیه و واسطه‌ای، دچار رکود شدید شد. از سوی دیگر، صاحبان و مالکان این صنایع که آنها را با استفاده از اعتبارات بانکی تاسیس کرده بودند، از کشور گریختند.

دولت توانست پس از انقلاب در زمینه کاهش وابستگی شدید به مواد اولیه وارداتی، کالاهای سرمایه‌ای خارجی، تخصص‌های فنی و اطلاعات و دانش فنی خارجی- که تهدیدی برای صنعت به شمار می‌رود- اقدامات در خور توجهی انجام دهد. به همین علت پس از انقلاب اسلامی، ظرفیت‌های وسیعی در کشور پدید آمد و تولید مواد اولیه، ایجاد صنایع تبدیلی، صنایع تکمیلی و پر کردن حلقه‌های مفقوده صنعت جدی گرفته و گام‌های بلندی در این راه برداشته شد. تقویت و گسترش صنایع پتروشیمی را می‌توان در همین ارتباط ارزیابی کرد. میزان تولیدات پتروشیمی کشور که در سال 1357 حداکثر 7/4 میلیون تن بوده در سال 1381 به 5/12 میلیون تن افزایش یافته است.
امروزه ایران در عرصه صنایع موشکی و مخابراتی به درجه‌ای از پیشرفت رسیده که به توان ساخت ماهواره دست یافته و وارد باشگاه چند کشور محدود پرتاب‌کننده ماهواره گردیده است. این موفقیت در حالی به دست آمده که ما در زمینه محصولاتی که قابلیت استفاده در صنایع موشکی و الکترونیک نظامی دارند، در تحریم به سر می‌بریم تا جایی که حتی در برخی مواقع از فروختن یک ?? یا چیپ ساده الکترونیکی به ما ممانعت به عمل می‌آید.

در زمینه سدسازی امروزه در بین 3 کشور برتر دنیا قرار داریم؛ به طوری که پس از پیروزی انقلاب حدود 130 سد ساخته شده و یا در حال ساخت است. در صنایع کشاورزی، هم‌اکنون، تراکتورهای ساخت ایران به بیش از 30 کشور جهان صادر می‌شود.
در صنایع نفت و گاز، پروژه صددرصد ایرانی فاز یک منطقه عسلویه به عنوان بزرگ‌ترین پروژه نفت و گاز کشور در آبان 83 به بهره‌برداری رسید که با بهره‌برداری فازهای دیگر آن سالانه حدود یک میلیارد دلار درآمد نصیب کشور خواهد کرد.

5-3. صنایع نظامی
ایران که قبل از انقلاب تقریبا تمام تسلیحات نظامی خود را از خارج وارد می‌کرده در زمره یکی از کشورهای تولید کننده تسلیحات پیشرفته نظامی در جهان قرار گرفته و در کنار کشورهایی چون هند، برزیل و یوگسلاوی مطرح شده است و تولیدات خود را به بیش از 30 کشور جهان صادر می‌کند. تولید محصولات الکترونیکی و راداری، ادوات و تجهیزات خاص از این جمله است. اکنون ایران در زمینه صنایع زرهی و ساخت انواع نفربر در بین ده کشور برتر دنیا قرار گرفته است. به برخی از اقدامات انجام شده در صنایع نظامی اشاره می‌کنیم:

ساخت هواپیمای جنگنده آذرخش، طراحی و ساخت لانچر (پرتاب‌کننده) چهار موشکی با قابلیت شلیک همزمان و تک‌تک، ساخت چرخ‌بال آموزشی و چرخ‌بال دو موتوره، طراحی و ساخت تانک پیشرفته ذوالفقار و راه‌اندازی خط تولید انبوه آن، ساخت تانک مدرن ، طراحی و ساخت خودرو تانک‌بر (ببر 400)، ساخت انواع شناورها و یدک‌کشها، ساخت زیردریایی و اسکله شناور، ساخت موشک فاتح 110 (از موفق‌ترین موشک‌های زمین به زمین در جهان) و موشک‌های دوربر شهاب (با سرعتی سه برابر موشک اسراییلی)، راه‌اندازی خطوط تعمیرات اساسی و بازسازی هواپیمای نظامی و خودکفایی در زمینه‌های ساخت و یا تعمیر بسیاری از تجهیزات و قطعات نظامی که در جنگ الکترونیکی کاربرد دارد.

6-3. مبارزه با مواد مخدر

از دیگر موارد قابل اشاره موفقیت بسیار چشمگیر نظام جمهوری اسلامی در مبارزه با مواد مخدر و سوداگران مرگ می‌باشد. طبق آمارهای بین‌المللی بیش از 80 درصد مواد مخدر مکشوفه در سطح جهان در مرزهای ایران کشف و منهدم می‌شود که به همین جهت نیز ایران بارها از سوی مجامع جهانی مورد تقدیر قرار گرفته است و کمیته مبارزه با مواد مخدر سازمان بهداشت جهانی، مرکز آموزش منطقه‌ای خود را ایران قرار داده است. البته باید بالا بودن و بالا رفتن آمار معتادان کشور را یکی از نقاط ضعف عملکرد کارگزاران نظام محسوب کرد.

7-3. فرهنگ و هنر
در حوزه هنری و فرهنگی یکی از موارد قابل اشاره، سینمای ایران است که قبل از انقلاب به اعتراف تمام صاحب‌نظران، به هیچ وجه در دنیا مطرح نبوده و به حساب نمی‌آمده لکن امروزه، به عنوان سینمایی صاحب سبک و جذاب، در بین 10 سینمای برتر جهان مطرح می‌باشد. در صنعت دوبلاژ نیز ایران جزء سه کشور برتر دنیاست.
همچنین در این حوزه می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1. رونق چشمگیر صنعت چاپ و نشر و انتشار گسترده مطبوعات و کتب؛
2. توسعه گسترده شبکه‌های صدا و سیما و تولید وسیع برنامه‌ها خصوصا از سال 73 به بعد به گونه‌ای که از دو شبکه سیما و چند شبکه صدا با ساعات محدود هم‌اکنون به دهها شبکه داخلی و خارجی به صورت تمام وقت و شبکه‌های استانی گسترش یافته است.

3. توسعه و گسترش چشمگیر شبکه‌های خبررسانی و خبرگزاری داخلی و بین‌المللی به گونه‌ای که امروزه دیگر ما مجبور نیستیم برای کسب خبر- همانند گذشته- متکی به خبرگزاری‌های خارجی همچون: آسوشیتدپرس، رویترز، دویچله وله و امثال آن باشیم.
8-3. بهداشت و سلامت
یکی از شاخص‌های متعارف توسعه یافتگی، کاهش نرخ مرگ و میر کودکان است. طی سال‌های اخیر سازمان بهداشت جهانی دو بار ایران را به عنوان موفق‌ترین کشور جهان در کاهش نرخ مرگ و میر کودکان مورد تقدیر قرار داده است. به گونه‌ای که مرگ و میر کودکان زیر یک سال ?? از 111 مورد در هر هزار تولد زنده در سال 1356 به 6/28 مورد از هر هزار تولد زنده در سال 1381 رسیده به عبارت دیگر بیش از چهار برابر کاهش یافته است.

همچنین کاهش مرگ مادران ناشی از عوارض باروری ? ?از 237 نفر در هر 100 هزار تولد زنده در سال 1355 به حدود 37 نفر در سال 1380 رسیده یعنی 5/6 برابر کاهش یافته است.

از دیگر شاخصها، افزایش سن امید به زندگی است. در نتیجه اقدامات و آموزش‌های بهداشتی، اصلی‌ترین شاخص سلامت (سن امید به زندگی) که قبل از انقلاب در حدود 55 سال بوده و در سال 82 به مرز 4/71 رسیده است براساس آمار دیگری سن امید به زندگی طی 20 سال (1360 تا 1380) 10 سال افزایش یافته، یعنی در مورد مردان از سال 58 به 68 سال و در مورد زنان از 60 سال به 70 سال ارتقا یافته است.
همچنین سازمان بهداشت جهانی، ایران را در سال 2004 به عنوان موفق‌ترین کشور آسیایی در کنترل و مقابله با ایدز معرفی کرد.

9-3. خدمات‌رسانی
یکی از موارد قابل اشاره، بهتر شدن روند خدمت‌رسانی به شهرها و روستاهای کشور است. که به اختصار، به عناوین برخی از اقدامات انجام شده، اشاره می‌کنیم:
- افزایش بیش از 12 برابری تعداد تلفن‌های ثابت نسبت به پیش از انقلاب و گسترش ضریب نفوذ آن در کشور به خصوص در نقاط محروم و روستاها.
- واگذاری حدود 1/7 میلیون خط تلفن همراه و روند رو به رشد آن به گونه‌ای که امروزه ایران از جهت ارائه خدمات تلفنی مقام سوم را در میان کشورهای آسیایی داراست.

- افزایش راههای درون‌ شهری، بین شهری، روستایی، راه‌آهن و ساخت مترو. افزایش تولید انرژی الکتریکی و برق‌رسانی تا حد رفع خاموشی‌ها با توجه به ازدیاد فراوان مصرف‌کنندگان خانگی و صنعتی.

- افزایش شبکه‌ها و تعداد ساعات پخش برنامه‌های صدا و سیما و گسترش مناطق تحت پوشش.

13 آبان

13 آبان ماه سال 58 انقلابى بزرگتر از انقلاب اول به وقوع پیوست و لانه جاسوسى آمریکا در تهران به تصرف‏دانشجویان مسلمان پیرو خط امام درآمد به همین مناسبت پیش از ذکر این حادثه مهم تاریخى، به نقش‏سفارتخانه‏هاى آمریکا در کشورهاى جهان مى‏پردازیم:

سفارتخانه‏هاى آمریکا کانونهاى اصلى جاسوسى سازمان سیا در کشورهاى خارجى هستند و آشنایى با شیوه‏جاسوسى این سفارتخانه‏ها در کشورهاى جهان بسیار درخور توجه است سازمان سیا از بدو به وجود آمدن خود درسال 1947 میلادى داراى سه واحد مستقل بوده است این سه واحد عبارتند از:

1 - سرویس جمع‏آورى اطلاعات خارجى

2 - سرویس عملیات جاسوسى و ضداطلاعاتى

3 - سرویس مداخلات مخفى در کشورهاى خارجى

تأسیس دو سرویس اول رسماً در کنگره آمریکا به هنگام بررسى طرح تأسیس سازمان سیا مورد تأیید و تصویب قرارگرفت ولى سرویس سوم همواره مخفى ماند و به طور نامرئى و غیررسمى بکار خود در کشورهاى خارجى ادامه دادتمامى آشوبها و کودتاهاى آمریکایى در کشورهاى خارجى که با تلاش مأمورین سفارتخانه‏هاى آمریکا صورت‏مى‏گیرد، بدون استثنا توسط اداره مزبور رهبرى مى‏شود مأموران سازمان جاسوسى سیا که در کشورهاى خارجى‏فعالیت مى‏کنند، معمولاً در پوشش دیپلماتیک فعالیت دارند این مأموران مسؤولیت نفوذ در احزاب سیاسى،گروههاى دانشجویى، اتحادیه‏هاى کارگرى، وسایل ارتباط جمعى، مراکز ادارى و نظامى را عهده‏دار هستند شایدآنقدر که مأموران سیا در کشورهاى خارجى سعى مى‏کنند در ارتش این کشورها نفوذ کنند وابستگان نظامى آمریکا درسفارتخانه‏ها از چنین وظیفه‏اى برخوردار نیستند اسناد به دست آمده از لانه جاسوسى آمریکا در تهران نشان مى‏دهد در سفارتخانه‏هاى آمریکا واحدى به نام »مراکزعملیاتى« وجود دارد رؤساى این مراکز، رهبرى عملیات گوناگون جاسوسى در کشورهایى که حوزه مأموریتشان است‏را برعهده دارند اینگونه افراد نیز عموماً در پوشش دیپلماتیک فعالیت دارند و از مصونیتهاى دیپلماتیک برخوردارهستند در سفارتخانه‏هاى آمریکا در کشورهاى خارجى، دفترى براى ثبت فعالیت مأمورانى که زیر نظر سفارتخانه به کارجاسوسى اشتغال دارند وجود دارد در این دفتر تمام عملیات موفق و ناموفق مأموران و عوامل نفوذى آمریکا در مراکزدولتى یا نظامى با حروف و علائم رمز ثبت مى‏شود کلیه این عملیات، چه موفق و چه ناموفق، پس از پایان آن به‏وزارت خارجه آمریکا تلکس مى‏شود این دفتر از جمله اسنادى است که سفارتخانه‏هاى آمریکا در جهان به محض‏احساس خطر مبادرت به مخفى کردن و یا معدوم نمودن آن مى‏کنند سفیران آمریکا در خارج از کشور، الزاماً مأمورین سازمان سیا نیستند ولى هرگاه کشورى از نظر اوضاع سیاسى یااقتصادى رو به وخامت بگذارد، آمریکا مأموران ورزیده »سیا« را جایگزین سفیران خود مى‏کند تا بتوانداز هر موقعیتى‏به نفع سیاستهاى خود سود جوید انتصاب »هارى شوارمن« در سفارت آمریکا در ونزوئلا هنگام تشدید فعالیت‏گروههاى چپ در اواخر سال 1956 میلادى، انتصاب »ریچارد هلمز« در سفارت آمریکا در ایران )قبل از ویلیام‏سولیوان( که به هنگام بروز ناآرامیهاى سیاسى در ایران صورت گرفت و انتصاب »دونالدسى لیدل« در سفارت آمریکادر بحرین به هنگام بحرانى شدن اوضاع در خلیج فارس )خرداد 63) نمونه‏هایى از این واقعیت هستند همچنین‏هلاکت حداقل هفت عضو سازمان سیا در جریان انفجار سفارت آمریکا در بیروت از جمله »روبرت امیس« مدیر شعبه‏خاورمیانه‏اى سازمان مزبور نمایانگر حضور فعال مأموران سیا در کشور بحرانى لبنان بوده است یکى از کارشناسان‏آمریکایى اخیراً گفته بود:

»اطلاعات و گزارشهایى که همواره از طرف مأموران غیررسمى سفارتخانه‏هاى آمریکا در کشورهاى جهان، پیرامون‏اوضاع سیاسى کشورها به ستاد مرکزى سیا و وزارت امور خارجه آمریکا مى‏رسد نقشى به مراتب مؤثرتر از ذوق وعلاقه شخصى مقامات آمریکا در تعیین سیاست خارجى این کشور دارد« وى مى‏افزاید:

»اصولاً سیاست خارجى آمریکا در تمامى ابعاد اقتصادى و سیاسى و نظامى را تئوریسینها و مشاوران کار کشته‏اى‏تعیین مى‏کنند که کمتر صاحب مشاغل عمده دولتى هستند و اینگونه افراد غالباً در خدمت سرویسهاى امنیتى ایالات‏متحده هستند و کارشناسان زبده را در تمام سفارتخانه‏هاى خود در جهان به کار گمارده‏ایم« سازمان سیا در طول جنگ مالویناس در 1982 میلادى موفق شده بود به کمک مأموران خود در سفارت آمریکا دربوینوس آیرس، علایم رمز ارتش آرژانتین را متناوباً ضبط کرده و در اختیار ارتش انگلیس قرار دهد هفته نامه آمریکایى‏نیوزویک در پایان این جنگ در گزارشى نوشت:

»سازمان سیا از یک شبکه جهانى استراق سمع برخوردار است که‏بدین وسیله بسیارى از ارتباطات تلکسى و تلفنى را مى‏تواند کنترل کند« ارتش انگلیس با کمک این تأسیسات توانسته‏بود به مدد لانه جاسوسى آمریکا در آرژانتین، اطلاعات سرّى مربوط به محل، موقعیت و چگونگى آرایش نظامى‏ارتش آرژانتین را دریافت کرده و از این طریق به مقابله آنها بپردازد »ویلیام کیسى« رئیس پیشین سازمان سیا که در سال 66 درگذشت در اسفند سال 61 گفته بود:

»سازمان سیا در تمامى کشورهایى که براى آمریکا اهمیت حیاتى داشته باشد، فعالتیهاى جاسوسى شدیدى را به‏منظور ارزیابى میزان ثبات سیاسى و اقتصادى این کشورها اعمال مى‏کند« وى در این جلسه کارتر رئیس جمهور اسبق آمریکا را به خاطر عدم آگاهى و اتخاذ تدابیر لازم به منظور جلوگیرى ازسقوط شاه در ایران مورد نکوهش قرار داد وگفت:

»چنین اتفاقى علیه منافع آمریکا دیگر در هیچ کجاى جهان اتفاق نخواهد افتاد«

تصرف لانه جاسوسى

در زمان دولت موقت در سرتاسر کشور، بویژه در دانشگاهها و کارخانجات، توسط ایادى آمریکا حرکتهایى مى‏شد تاجو سیاسى جامعه را هر چه بیشتر پیچیده کرده و به نفع آمریکا پیش ببرند و بعدها معلوم شد که مرکز تمامى این‏جریانات ضد انقلابى سفارت آمریکا درتهران بود، در حالى‏که موضع منافقانه آمریکا نسبت به انقلاب اسلامى، مانع ازروشن شدن چهره واقعى آمریکا در میان مردم گردیده بود در چنین شرایطى، امام خمینى1 بیانات قاطعى علیه ابرقدرتها و بویژه آمریکاى جنایتکار ابراز مى‏فرمودند و بویژه‏ورود شاه را به آمریکا به عنوان سرفصلى تازه براى یک تهاجم سنگین علیه آمریکاى جنایتکار اعلام کرده و فرمان‏مقابله با آمریکا را به تمامى دانش‏آموزان، دانشگاهیان و طلاب علوم دینى صادر نمودند:

»بر دانش‏آموزان و دانشگاهیان و طلاب علوم دینى است که با قدرت تمام حملات خود را علیه آمریکا و اسرائیل‏گسترش داده و آمریکا را وادار به استرداد این شاه مخلوع و جنایتکار نمایند و این توطئه بزرگ را بار دیگر شدیداًمحکوم کنند« دانشجویان مسلمان دانشگاهها با درک فرمایش حضرت امام1 و توجه به این نکته که حضرت امام1 فرموده بودند که:

»تمامى گرفتاریهاى مسلمین از آمریکاست« به عنوان لبیک به فرمایش ایشان و وادار کردن آمریکا به استرداد شاه واموال ملت ایران تصمیم به اشغال سفارت آمریکا گرفتند و به دنبال آن دانشجویان دانشگاههاى تهران، پلى‏تکنیک،صنعتى شریف، شهید بهشتى و گرد هم آمده و طى یک راهپیمایى تا سفارت آمریکا در نهایت شجاعت به سفارت‏حمله کردند و على‏رغم مقاومت آمریکاییها و محافظین سفارت به سرعت بر تمامى مشکلات پیروز گردیده و سفارت‏را به اشغال کامل درآورند حتى بعضى از آمریکاییها را که در جریان اشغال لانه جاسوسى گریخته بودند تعقیب کرده ودستگیر نمودند پس از تسخیر لانه جاسوسى به سرعت و با درایت کامل از نابود کردن اسناد توسط آمریکاییهاجلوگیرى شد و ضمن جلوگیرى از نفوذ عناصر انحرافى به داخل لانه جاسوسى براى نگهدارى گروگانها، برنامه‏هاى‏روشنى تنظیم گردید به محض انتشار خبر اشغال لانه جاسوسى توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، بسیارى از مردم، با شور و اشتیاق‏مقابل جاسوسخانه گردآمده و با دقت جریان را تعقیب مى‏کردند با برنامه‏هاى توجیهى دانشجویان، براى مردم یقین‏پیدا شد که افرادى که در لانه‏اند، دانشجویان مسلمان دانشگاهها هستند اشغال لانه جاسوسى یکى از لحظات و فرازهاى حساس و زیباى تاریخ معاصر است جوانان مسلمان عاصى ازجنایتها و تزویرهاى آمریکا، به اطاعت از فرمان امام(ره) عزم را جزم کردند تا این مرکز توطئه و این خانه شیطان را درهم‏کوبیده و با گروگانگیرى، آمریکاى جنایتکار را وادار به استرداد شاه و اموال ملت ایران کنند دانشجویان مسلمان پیرو خط امام با دقت تمام سعى نمودند که گروههاى چپ و چپ‏نما از این حرکت سوء استفاده‏نکنند و این حرکت نهایتاً در دست همان مسلمانانى باشد که واقعاً علیه آمریکا مبارزه مى‏کردند، نه کسانى‏که ظاهراًشعار ضد آمریکایى سرمى‏دادند اما عملاً راه نفوذ آمریکا را هموار نمودند گروههاى چپ و چپ نما که خود را از قافله عقب مى‏دیدند، به انحاى مختلف خواستند یا جریان لانه را ساختگى‏جلوه دهند و یا به نحوى خود را در آن سهیم کنند که البته اقدامات احتیاطى دقیق مانع از سوء استفاده تمامى جریانات‏انحرافى گردید پیرامون تصرف لانه جاسوسى موضعگیریها و اظهارنظرهاى گوناگونى به وجود آمد، بویژه دولت موقت و نخست‏وزیرموقت که تا آن زمان مورد حمایت حضرت امام(ره) بود، با این حرکت مخالفت کردند از آنجا که سرنوشت گروگانهاى‏جاسوسخانه به سرنوشت کشور بى‏ربط نبود، در میان اظهارنظرهاى گوناگون همه منتظر نظر حضرت امام(ره) بودندنحوه موضعگیرى امام بسیار تعیین کننده بود چرا که رفت و آمدهاى بسیارى براى خارج کردن دانشجویان از لانه‏جاسوسى انجام مى‏شد فرداى همان روز، حضرت امام حرکت دانشجویان را تأیید کردند و با این تأیید، شور و اشتیاقى را در سرتاسر کشور دربین توده‏هاى ملت علیه شیطان بزرگ آمریکا ایجاد کردند کلام بلند و والاى امام(ره) چنین بود:

»در ایران انقلاب است‏انقلابى بزرگتر از انقلاب اول« پس از اینکه احتمال حمله نظامى آمریکا به ایران مطرح گردید، حضرت امام1 باصلابت و قاطعیت فرمودند:

»شما مى‏بینید که الآن مرکز فساد آمریکا را جوانان رفته‏اند گرفته‏اند و آمریکایى‏هایى را هم که در آنجا بودند گرفتند و آن‏لانه فساد را به دست آوردند و آمریکا هم هیچ غلطى نمى‏تواند بکند و جوانها مطمئن باشند که آمریکا هیچ غلطى‏نمى‏تواند بکند مگر آمریکا مى‏تواند دخالت نظامى در این مملکت بکند، امکان برایش ندارد تمام دنیا توجهشان‏الآن به اینجاست غلط مى‏کند دخالت نظامى بکند نترسید و نترسانید همین تعبیر که جوانهاى ما باز از روى‏احساسات جوانى کردند که اگر چنانچه آمریکا بخواهد دخالت نظامى بکند ما چه خواهیم کرد، اصلاً این »اگر« را هم‏نباید بگویند آمریکا عاجز از این است که دخالت نظامى بکند در اینجا اگر آنها مى‏توانستند دخالت نظامى بکنندشاه را نگه مى‏داشتند« آمریکا هرگز در طول حیاتش در جهان، این چنین تحقیر نشده بود، ابهت و هیبت دروغین آمریکا را این سخنان‏بزرگمرد تاریخ اسلام درهم شکست حضرت امام خود حامى و هدایتگر جریانات لانه جاسوسى شد و مسأله سفارت‏در آن مقطع به عنوان مهمترین مسأله کشور مطرح گردید و آمریکا نیز فعالیتهاى جدى خویش را علیه گروگانگیرى درایران آغاز کرد

فعالیتها و اقدامات آمریکا علیه تسخیر لانه جاسوسى و گروگانگیرى

مهمترین اقدامات آمریکا در مقابله با این حرکت اسلامى عبارت بود از:

- فشار آوردن به دولت موقت که با استعفاى نخست وزیر موقت، این زمینه حرکت آمریکا منتفى گردید - اعزام هیأت نمایندگان ویژه کارتر متشکل از »رمزى کلارک« و »ویلیام« به ایران، که پیام حضرت امام1 کار آنان رامتوقف کرد در این پیام ضمن اعلام امتناع آن حضرت از ملاقات با آنان، ملاقات شوراى انقلاب اسلامى و تمامى‏مسؤولین را با آن هیأت بشرطى ممکن شمرد که شاه را تحویل بدهند، که در نتیجه هواپیماى حامل آمریکایى‏ها درآسمان مسیر خود را به سمت ترکیه تغییر داد - تماسهاى آمریکا با بعضى از غربزدگانى که گمان مى‏کردند احتمالاً مى‏توانند در جهت آزادى گروگانها اقدامى بکنند،مانند بنى‏صدر و قطب‏زاده - اعزام میانجى از اشخاص و یا کشورهایى که مى‏توانستند با مسؤولین کشور ما صحبت کنند؛ مانند کشور پاکستان و یافلسطینى‏ها و نیز حسنین هیکل روزنامه‏نگار مصرى و در نهایت پاپ! - فشار آوردن آمریکا به مجامع بین‏المللى تحت نفوذ خود در جهت محکوم کردن و یا اتخاذ تصمیم علیه ایران؛ مانندسازمان ملل متحد و دبیر کل وقت آن »کورت والدهایم«، شوراى امنیت سازمان ملل، سازمان کنفرانس اسلامى، بازارمشترک اروپا، دیوان لاهه و صلیب سرخ جهانى

- نامه کنگره آمریکا به مجلس شوراى اسلامى

- تبلیغات منفى علیه دانشجویان مسلمان مستقر در لانه جاسوسى )مبنى بر کمونیست بودن آنها و یا اینکه با گروگانها باخشونت رفتار مى‏گردد و اتهامات بى‏پایه‏اى از این قبیل( - زمینه‏سازى در ملت آمریکا براى انجام اقدام و عملیات احتمالى و نیز تبلیغات منفى علیه ایران براى موجه‏جلوه‏دادن حرکتهاى جاسوسى شیطان بزرگ پس از بى‏ثمر ماندن این قبیل اقدامات، شیطان بزرگ به اقدام جدى‏ترى پرداخت که بعضى از آنها عبارتند از:

- محاصره اقتصادى جمهورى اسلامى ایران

- بلوکه کردن داراییهاى ایران توسط آمریکا

- قطع کامل روابط با ایران

- و بالاخره تهدید نظامى و مانورها و نقل و انتقالات ناوگان آمریکا جهت مرعوب ساختن ملت مسلمان ایران!

عدم تأثیر تمامى این شگردها که اعتبار جهانى آمریکا را مخدوش کرده بود، منجر به اعمال آخرین حربه؛ یعنى دخالت‏نظامى و ربودن گروگانها گردید که جنود الهى در کویر دور افتاده طبس تمامى آن را نابود و این نقشه شیطانى را بى‏اثرکرد و باعث سرور و شادى امت قهرمان ایران و یأس و خارى مستکبرین جهان گردید از طرف دیگر رژیم آمریکا در قبال مسأله شاه سخت به انفعال افتاد و با دستپاچگى به دنبال یافتن پناهگاهى براى او به‏جستجو مشغول شد که بالاخره شاه به پاناما منتقل گشت و چون با عکس‏العمل مردم پاناما مواجه شد، در نهایت باذلت و خوارى به مصر منتقل گردید و پس از مدت کوتاهى در همانجا مرد

دستاوردهاى داخلى تسخیر لانه جاسوسى آمریکا

تسخیر لانه جاسوسى آمریکا خیرات و برکات بسیارى براى انقلاب اسلامى داشت که بیان مشروح آنها در این مختصرنمى‏گنجد در اینجا تنها به قسمتهاى مهمى از آن اشاره مى‏کنیم:

1 - رشد، کمال و استحکام انقلاب

آشنا شدن هر چه بیشتر مردم مسلمان و انقلابى نسبت به ماهیت بزرگترین دشمن خود؛ یعنى آمریکا، تأثیر مهمى براستحکام و شکست‏ناپذیرى انقلاب خواهد داشت به هر میزان که ملت ما نسبت به دشمن اصلى خویش آشنایى‏داشته باشند، در برابر جریانات انحرافى و ترفندهاى شیطان بزرگ هشیار و استوار خواهند بود همچنین مواجه شدن‏امت اسلام با خطرات بزرگ و استقامت در برابر تمامى آنها، خود باعث افزونى روحیه ایثارگرى و بیزارى از قدرتهاى‏دنیایى و تکیه بر خداوند تبارک و تعالى است

2 - تثبیت خط امام به عنوان خط سازش‏ناپذیر با غرب

در شرایط قبل از تسخیر لانه، جریانات چپ و چپ‏نما با ژستهاى به اصطلاح ضد امپریالیستى، جوانان حزب‏اللهى ومؤمن را به عنوان »مرتجع« و یا »غیر انقلابى« مى‏کوبیدند و بویژه عملکرد نادرست و لیبرالى و موضعگیریهاى ناصحیح‏دولت موقت و آزادى‏هاى بى‏رویه، باعث تجرى آنان در خطوط انحرافى و حمله به دولت و نظام مى‏شد تظاهرات،تحصن‏ها، کارشکنى‏ها، تحریکات ملتهاى گوناگون به نام انقلابى بودن و ضد آمریکایى توسط این جریانات ضدانقلاب و به قصد ضربه‏زدن به نظام جمهورى اسلامى رو به فزونى بود با تصرف جاسوسخانه آمریکا، آنان بهانه‏هاى تحریکات و حرکتهاى ضد انقلابى را به نحو چشمگیرى از دست داده وموج پرشور همه گیر انقلاب چونان اوایل پیروزى، ضد انقلابیون و چپ‏ها و منافقین را به ذلت، بیچارگى و یأس‏کشاند، و ثابت کرد که تنها امام و پیروان صدیق او هستند که مردانه و در عمل با غرب به سرکردگى آمریکا مى‏ستیزند

3 - سقوط دولت موقت

آشکار گردیدن ناهمسانى تفکر و مشى لیبرالها و نخست‏وزیر و دولت موقت، با تفکر و مشى رهبرى انقلاب موجب‏سقوط فورى دولت موقت گردید

4 - اسناد لانه جاسوسى و افشاى آنها

شاید به جرأت بتوان گفت که اسنادى که در جاسوسخانه آمریکا به دست دانشجویان افتاد، به لحاظ کمّى و کیفى درتاریخ کم‏نظیر و یا بى‏نظیر مى‏باشد حجم اسنادى که از آمریکا به دست ملت افتاد، در طول حیات قدرتهاى استکبارى‏بى‏سابقه است گرچه جاسوسان آمریکا در تهران به محض اطلاع از حمله دانشجویان مسلمان به جاسوسخانه، به‏سرعت و با آمادگى قبلى و با روشهاى سریع شروع به نابودى اسناد مهم کردند، لیکن سرعت عمل و هوشیارى‏دانشجویان مسلمان باعث حفظ و باقیماندن بسیارى از آنها و امکان بازسازى بسیارى دیگر گردید افشاى اسناد باعث‏گردید که ملت مسلمان نسبت به ماهیت بسیارى از جریانات و چهره‏هاى سیاسى موجود در جامعه، آگاهى و اطلاع‏پیدا کنند از بدو امر با اینکه بسیارى از لیبرالها و جریانات انحرافى به انحاء گوناگون قصد مخدوش جلوه دادن این اسناد راداشتند، لیکن به فضل الهى و هوشیارى دانشجویان مسلمان مستقر در لانه جاسوسى و مسؤولین دلسوز، هم اکنون‏صحت اسناد منتشره بر همگان روشن است این اسناد در زمینه‏هاى مختلف سیاسى، اقتصادى، نظامى، فرهنگى وکشور، همچنین در مورد بعضى از کشورهاى دیگر منطقه و نهضتهاى اسلامى بوده و از اهمیت ویژه‏اى برخوردارمى‏باشند با وجود اینکه مجلدات زیادى از این اسناد توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام منتشر گردیده است که‏به نوبه خود در افشاگرىِ چهره آمریکا مؤثر بوده است و جاى تقدیر هم دارد، اما براى مقابله جدى و اساسى با آمریکانباید به این حد بسنده کرد و این قابل تأسف است که پس از این همه زحمات در به دست آوردن، تنظیم وانتشار این‏مدارک، هنوز مرکزیت پرتوانى براى بررسى اساسى و بنیانى این اسناد و استخراج خطوط اصلى و شیوه عمل آمریکا وابلاغ آن به جهان وجود ندارد

5 - برهم خوردن شبکه‏هاى اطلاعاتى و جاسوسى آمریکا

تسخیر لانه جاسوسى، مرکزیت شبکه اطلاعاتى و جاسوسى آمریکا را در تهران متلاشى ساخت سازماندهى‏سفارتخانه آمریکا در تهران به نحوى بود که از دو بخش »وزارت خارجه« و »سیا« تشکیل مى‏گردید بخش سیا از محل کاملاً مجهز و امنى برخوردار بود و در رأس این بخش، یکى از ورزیده‏ترین عناصر سازمان اطلاعاتى‏آمریکا که سالیان سال در سرکوبى ملتها درکشورهاى دیگر نقش اساسى داشته است، مشغول به تنظیم برنامه‏هاى‏جاسوسى بود بدیهى است با حذف مرکزیت، قدرت بهره‏گیرى آمریکا از منابع جاسوسى واطلاعاتى داخلى،ضربه‏اى جدى خورد به نحوى که تا مدتها حتى رادیوهاى خارجى اخبار ایران را از صداى جمهورى اسلامى نقل‏مى‏کردند البته نباید با ساده‏اندیشى از سازماندهى مجدد این نیروها غافل بود

دستاوردهاى خارجى تصرف لانه جاسوسى

تسخیر لانه جاسوسى اثر مهمى بر روشها و سیاستهاى آمریکا و نیز افکار عمومى جهان داشت که فقط به ذکر بعضى ازموارد آن مى‏پردازیم:

1 - افشا شدن ماهیت اطلاعاتى و جاسوسى سفارتخانه‏هاى آمریکا در کشورهاى جهان

2 - کم شدن تماس و ارتباط افراد »منبع« با آمریکاییها و بالعکس، در کشورهاى تحت سلطه از ترس تکرار وقایعى چون‏تسخیر لانه

3 - کم شدن حجم اسناد نگهدارى شده در جاسوسخانه‏هاى آمریکا در سرتاسر جهان و تحمیل خرج کلانى براى‏حفاظت بیشتراز جاسوسخانه‏هاى خود

4 - مرعوب شدن کارمندان و جاسوسان سفارتخانه‏هاى آمریکا در جهان و احساس اینکه دولت آمریکا قادر نیست‏همیشه آنها را حفظ کند

شکستن بت ابرقدرتها

قیام و انقلاب مردم مسلمان ما در دفاع از شرافت و هویت اسلامى، بر تارک مبارزات ضد استکبارى درخشید ورهگشاى شکست هیبت دروغین آمریکا شد عدم توانایى استکبار در حل بحران، طلسم بت ابرقدرتها را شکست ورهگشایى براى مبارزان و مجاهدان در سراسر عالم شد چه زیبا فرمود امام راحلمان:

اشغال لانه یک ارزش سیاسى داشت که همه ارزشهاى دیگر پیش آن کوچک است و آن شکست بت ابرقدرتهاست به واسطه تسخیر لانه، خط دفاعى آمریکا، که همیشه به وسیله آن رعب و وحشت ایجاد مى‏کرد، فرو ریخت وشکستهاى پیاپى آمریکا در بعد حرکات نظامى و دیپلماسى براى نجات گروگانها، اسطوره غیرقابل نفوذ بودن آمریکا رادر هم ریخت و نشان داد که آمریکا را مى‏توان با حرکت گسترده و اتکا به مردم شکست داد این کلام گهربار امام(ره) که:

»آمریکا هیچ غلطى نمى‏تواند بکند« عینیت یافت چشم امید تمامى رنجدیدگان تاریخ به انقلاب شکوهمند اسلامى‏دوخته شد و ایران مأمن و کعبه آمال تمامى آزادگان و مبارزان جهان گردید از آنجا که تاریخ آئینه عبرت زمان و صحنه نبرد حق و باطل است، باید از این تجربیات ره‏توشه‏اى برداریم تا چراغ‏راهمان در آینده باشد و بدانیم که هر وقفه‏اى در مبارزه با این جرثومه فساد، یک عقب‏نشینى خواهد بود و تداوم‏حرکت انقلاب ما در حفظ روحیه ضد استکبارى و خصوصاً ضد آمریکایى در کشور است همانطور که با فتح دلاورانه لانه جاسوسى، اندیشه انقلاب پیچیده‏تر شد و روحیه استکبارستیزى تشدید گردید، درسالگرد آن و در هر سیزده آبانى باید روز ملى مبارزه با استکبار را تبلور عینى بخشیم، و به یاد داشته باشیم که مبارزه‏آشتى ناپذیر ما با آمریکا یک مبارزه رویاروى است و همواره آمریکا علیه ماست، مگر آن روزى که در مسیر انحراف وتغییر بیفتیم، و به هوش باشیم که شیطان، شیطان است و هیچ‏گاه دست از شیطنت برنخواهد داشت باید تا آخر به‏مبارزه با این ام‏الفساد قرن ادامه دهیم، مبارزه با آمریکا را از مبارزه به حق این ملت جدا نکنیم و در مسیرهاى پرپیچ وخم و تاریک دیپلماسى نیفتیم، که به فرموده رهبر معظم انقلاب:

»در ایران هرکسى که به پایه‏هاى اسلامى انقلاب اعتقاد دارد به مبارزه همیشگى با پرچمداران قدرت استکبارى که دررأس آنها آمریکاست، اعتقاد دارد در این شرایط حساس که دنیا در آستانه تحولات اساسى قرار دارد و چشم جهان اسلام و مستضعفین بر ما دوخته شده‏است، در دام حرکتهاى دیپلماتیک جهانى و دنیاى ارتباطات غرب‏پسندانه نیفتیم و روحیه استکبار ستیزى این ملت رابه خاطر آوریم که براى احیاى اسلام ناب محمدى قیام کرده و براى برچیدن پایگاههاى شیطان بزرگ قهرمانانه به‏کانون توطئه تاخت این حرکتهاى مقدس را ارج نهیم و نگذاریم که انقلاب به دست نامحرمان و نا اهلان بیفتد و همه باهم پشت سر مقام معظم رهبرى که پرچمدار مبارزه با شیطان بزرگ است بایستیم تا تمامى طلسم‏هاى استکبار جهانى‏درهم شکسته شود تا ایران، ایران است و تا خط امام باقى است، نباید شعار »مرگ بر آمریکا« از این سرزمین رخت‏بربندد، که به فرموده آن یگانه زمان، »همین شعار مرگ بر آمریکا براى آمریکا، مرگ مى‏آورد« و تا این شعار است‏هیچ‏کس در هیچ مقامى جرأت نمى‏کند که سیاستهاى ما را به سمت آمریکا سوق دهد

سیزده آبان روزملی مبارزه با استکبارجهانی

مبارزه با استکبار پرچم همیشه برافراشته انقلاب اسلامی هم ملت و هم مسئولان بدانند , قدرت بزرگی که این ملت در انقلاب عظیم اسلامی نشان داد و توانست استکبار جهانی را مات و مبهوت کند , همچنان در این ملت به قوت خود باقی است . به این قدرت اعتماد کنند , آن را قدر بدانند و در سایه ی این قدرت و با توکل به خداوند بزرگ , کارهای کشور را دنبال کنند. رهبر معظم انقلاب اسلامی سیزده آبان خاطره انگیزترین ویکی از نقاط نورانی در تاریخ انقلاب شکوهمند اسلامی است. شاید تاریخ معاصر ما روزی بدین اهمیت و بزرگی کمتر به یاد داشته باشد. 13 آبان یادآورسه رویداد بزرگ در تاریخ این کشور است : تبعید امام خمینی در 13آبان سال 1343 ، به دستور آمریکا وتوسط شاه به کشور ترکیه که تاروز 12 بهمن 1357 یعنی بیش از 14 سال از وطن دور بودند . کشتار دانش آموزان در سال 1357 در جلوی دانشگاه تهران و تصرف لانه جاسوسی آمریکا در در سال 1358 است وجود رد پاى سیاست هاى استعمارگرانه و مداخله جویانه آمریکا ویژگى مشترک هر سه حادثه در این روز مهم بودوتصرف لانه جاسوسی بازگو کننده عمق نفرت مردم ایران از رفتارهاى استعمارگرانه آمریکا می باشد امام راحل دور اندیش به دنبال تصرف سفارت امریکا ضمن تأیید این عمل شجاعانه ، فرمودند «فتح لانه جاسوسی آمریکا، انقلابی به مراتبْ عظیم‌تر از انقلاب اول بود.» اما سوالاتی در این زمینه مطرح است که خود می تواند چراغ راه ما وآیندگان باشد از آن جمله می توان پرسید : _ حرکت دانشجویان در تسخیر لانه جاسوسی چه راز مگویی را افشا یاچه نکته مبهمی را روشن کردیا کدام امید آنها را به یاس مبدل نمود. _ انقلاب دوم فتح کدام سنگر کلیدی دشمن را در پی داشت. _ این تسخیر، کدام مانع را از سر راه انقلاب برداشت. _ ودر یک جمله میتوان پرسید که درانقلاب دوم انگشت نیروهای انقلابی کدام دمل چرکین استکبار واستعمار رانشانه رفت که باید بیش از ربع قرن انقلاب تاوان آن را پس دهد. قبل از پاسخ به این سوالات لازم است به این نکات توجه کرد. _ ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی جزیره ثبات وامنیت آمریکا بود _ایران یکی از پایه های سیاست دوستونی آمریکا لقب گرفته بود _ رژیم ایران از رژیم های سر سپرده آمریکا به حساب می آمد. _ایران مجری سیاستهای آمریکا در منطقه خاورمیانه به شمار می رفت. _ایران هم مرزشوروی سابق بعنوان رهبر بلوک شرق ورقیب اصلی آمریکا بود. - ایران از جمله معدود کشورهایی بود که اسراییل را به رسمیت شناخته بود وبا او ارتباط ویژه ای داشت . - ایران ژاندارم منطقه بود. کشور ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی , از حلقه های مهم امپراتوری امریکا در خاورمیانه بود ورژیم منحوط پهلوی از جمله مجریان سیاستهای استکباری امریکا در جهان به شمار می رفت. وتمام ارکان قدرت و ثروتهای ملی به رایگان در اختیار امریکا قرار داشت . ودولتمردان ایران اساسا فاقد اراده مستقل سیاسی جهت اداره امور داخلی وبرقراری روابط خارجی بودند. هرچند جوحاکم بر نظام بین الملل این چنین وضعیتی را می طلبید ولی بر خی از دولتمردان منقطه در سر سپردگی به استکبار خوش رقصی می کردند که رژیم پهلوی از جمله آنان بود . اشغال لانه جاسوسی امریکا و گروگانگیری جاسوسان کاخ سفید، آغاز تحولی عمیق در خاورمیانه و در سطح جهان بودکه عریان ساختن ماهیت پنهان شده چهره کریه استکباررا به دنبال داشت. وقتی نهضت اسلامی از سال 41 شروع شد , خطر این نهضت را , دستگاههای جاسوسی و اطلاعاتی امریکا احساس کردند وحضرت امام را در سال 43 از ایران تبعید نمودند. حتی تامدتی بعداز پیروزی انقلاب اسلامی نظام سلطه با امید بستن به مهرهای وابسته خود قصد محصور کردن شعاع انقلاب اسلامی را داشت به همین دلیل وقبل از تسخیر لانه جاسوسی هنوز امیدوار بود تا از راههای گوناگون وبا نفوذ در دولتمردان بتواند با ضربه زدن وبه شکست کشاندن انقلاب اسلامی چهره کریه خود را مخفی نگاه داشته مانع از گسترش شعاع انقلاب اسلامی گردد اما به فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی اولین مضمون سیزده آبان عبارت بوداز رویارویی رژیم امریکا با نهضت اسلامی و بیداری اسلامی . علت هم این بود که آنها حدس می زدند اگر اسلام در دل مسلمانان احیا شود و در عمل آنان تجلی پیدا کند , این قضیه منحصر به ایران نخواهد ماند و دنیای اسلام را فراخواهد گرفت ; همچنان که بعد از پیروزی انقلاب , در فلسطین , لبنان و بسیاری از کشورهای اسلامی و عربی , همین معنا تجربه شد. ... مضمون سیزده آبان , اینهاست ; یعنی مقابله با زورگویی , دسیسه و استکبار. برهیچ کس پوشیده نیست که سفارتخانه های آمریکا در سراسر جهان، در اصل مرکز جاسوسی بر ضد افراد وملتهای مستقل ومبارز عالم هستند وکم وبیش در دنیا مردم بر این امر واقف بوده وهستند امابا اقدام دانشجویان مسلمان پیرو خط امام از آن پس نظام اسلامی با دلایل ومدارک واسناد فراوان به دست آمده از خود آمریکاییها، این موضوع را نه تنها برای ایرانیان بلکه برای جهانیان به نمایش گذاشت که خود به تنهایی منجر به درهم شکستن ابهت پوشالی آمریکا و خود باوری آزادگان در سراسر جهان گردید. ازاین رو این روز جایگاه مهم و شایسته اى در تاریخ انقلاب و مبارزات حق طلبانه همه آزادگان جهان دارد. مردم ایران در سالگرد این انقلاب عظیم همچنان آمریکا را دشمن شماره یک خود مى دانند و اعلام مى دارند در راه مبارزه با استکبار راهی که دولت اصولگرا در پیش گرفته همیشه وباتمام توان وامکانات پشتیبان او خواهند بودوازاووسیاستهایش حمایت خواهند کرد. و پرچم بر افراشته مبارزه با استکبار را همیشه بر افراشته نگاه خواهندداشت .